Türkiye’nin Yeni İklim Hedefi Ne Anlama Geliyor?

Son iki haftadır tüm iklim ve çevre STK’larının ve kuruluşlarının gündemi COP27 ve Türkiye’nin, Paris İklim Anlaşması’nı onayladığı için yeni vereceği ulusal katkı beyanıydı. Her ne kadar umutlu olmasam da gerçekten bilgisayar başında bekledim. Bakan Murat Kurum, COP27’nin ikinci haftasında Türkiye’nin yeni iklim hedefini açıkladı. Sonuç: yine bir hayal kırıklığı. Ama önce gelin bakalım bir önceki iklim hedefimiz neydi, ne anlama geliyordu ve 7 senede neler değişti?

2015 Yılında Verdiğimiz Niyet Edilen Ulusal Katkı Beyanımız Neydi?

2030 yılına kadar yüzde 21’e kadar bir artıştan azaltım sağlanması.

Bu ne demek? 

2012 yılındaki toplam sera gazı emisyonumuz 430 milyon ton karbondioksit eşdeğeri idi. Yüzde 7’lik bir ekonomik büyüme ile business-as-usual senaryoyla, yani hiçbir önlem almadan devam edersek 2030 yılına kadar 1.175  milyon ton CO2e salacağımızı öngördük, işte bunun üzerinden %21 azaltım sözü verdik. Bu da 929 milyon ton karbondioksit eşdeğerine tekabül ediyor. Ve bu da Türkiye’nin emisyonlarını 2012’ye göre iki katından fazla artıracağı anlamına geliyordu. (Evet, azaltım hedefiyle, artış taahüdü vermiştik.)

Fakat son açıklanan TÜİK verilerine baktığımızda Türkiye’nin seragazı emisyonunun 2020 yılında %3,1 artarak 523,9 milyon ton karbondioksit eşdeğerine çıktığını görüyoruz. Yukarıda tablo ise bize şunu söylüyor:  “business as usual scenario”ya, yani hiçbir önlem almadan devam ettiğimiz senaryoya göre 2020 yılında 673 milyon tona çıkarıyoruz, ama çabalarla 599 milyon tona indiriyoruz. Ama gerçekte aldığımız miktar:  523,9 milyon ton. Yani, hedefimizi hiç çaba göstermeden tutturmakla kalmıyor, hatta daha az emisyon salıyoruz!

Şimdiki Ulusal Katkı Beyanımız Ne?

Yeni açıklanan iklim hedefimize göre ise 2015 yılında verdiğimiz 2030 için %21 artıştan azaltım hedefimizi bu sefer %41’e çıkardık.

Peki Ya Bu Ne Demek?

2015 yılında verdiğimiz “business as usual” senaryoya göre 2030 yılı için öngörülen karbon emisyonu miktarı 1.175  milyon ton CO2e. Yeni hedefle birlikte yüzde 41 azaltım hedefi verildi, bu da 2030’da ulaşılması hedeflenen emisyon seviyesinin 693 milyon ton karbondioksit eşdeğeri olduğu anlamına geliyor. Böylece, azaltım hedefimiz, bir öncekinde olduğu gibi artışı öngörüyor, yüzde 41 artıştan azaltım hedefiyle aslında 2030’a kadar yüzde 32 artış taahhüdü vermiş oluyoruz.

Oysaki iklim alanında faaliyet gösteren sivil toplum ve düşünce kuruluşları, yüzde 35 mutlak azaltım ile emisyonların mevcut seviyesinden 340 MtCO₂e seviyesine inebileceğini ortaya koymuş, bu taleple bir çağrıda bulunmuştu.

Sonuç olarak, ülkem yine bizi şaşırtmadı; kelime oyunlarıyla, neye dayanarak verdiğini anlamadığımız hedeflerle iklim kriziyle mücadelede pek de bir şey yapmayacağını bir kez daha gözler önüne serdi.